Het proces van de vorige eeuw

De weekendbijlage van het AD plus regionale kranten, waaronder het Eindhovens Dagblad had als coverstory een interview met Jan Hein Kuijpers, zowat tien jaar de advocaat van Willem Holleeder. ‘Door hem is alles sneller gegaan', bevestigt de inmiddels Nederlands bekendste strafpleiter. Dat kun je wel zeggen. Destijds,  toen hij de verdediging van H. overnam van Abraham Moskowitz, werd hij door de Volkskrant beschreven als een ‘jongen met losse veters’. Nu poseert Kuijpers, sigaret in de hand, in peperdure trendy kleren en rijdt hij in een zwarte Porsche Cayenne (soms wel 180 op de A2, wat hem op een voorwaardelijke rijontzegging is komen te staan).
Het proces van de eeuw, heet de zaak Holleeder, die deze week voortgang vindt. Elke eeuw kan er maar één hebben, denk ik dan. Zo staat me die van de vorige eeuw nog duidelijk voor de geest: de Berkelse arts O. (John Opdam), die achtereenvolgens zijn vrouw en een medegevangene, Adriaan Lodder, in de strafgevangenis te Leeuwarden met cyaankali om het leven bracht. En deswege tot tweemaal toe levenslang kreeg opgelegd. Een in één woord fantastische geschiedenis maar echt gebeurd. Holleeders turbulente criminele gedragingen vallen daarbij in de schaduw.

‘Niet doen, niet doen!’ riep de advocaat

De bron van het kwaad, waarvan niet alleen de toenmalige media smulden, was (jaren vijftig!) het feit dat O. het met de dienstmeid deed op de vloer van zijn praktijk in Berkel-Rodenrijs en niet alleen daar. Wikipedia houdt het sober op ‘een affaire’, maar er is een kleine bibliotheek volgeschreven over de dubbele strafzaak. Peter R. de Vries, toen verslaggever van Panorama schreef zich tot BN-er avant la lettre en geniet daar nog steeds van. Wat je van de verhalen op internet voor waar opvat, zoek je zelf maar uit. Sommige mededelingen kan ik als ex-verslaggever van een Friese krant, controleren en die blijken dan niet te kloppen.
Zo weet ik zeker dat journalisten, belast met de taak, de affaire O. te volgen, elkaar niet plachten te ontmoeten in het ‘nabij het Leeuwarder gerechtshof gelegen café De Klanderij,’ maar in het toenmalige  Hotel De Kroon aan de Stationsweg. Ik zie nog de landbouwjournalist van de Leeuwarder Courant met de bijnaam Geitenkop, die aan een ander tafeltje zijn informatie van De Veemarkt (zo heette zijn zaterdagse rubriek) verwerkte, de oren spitsen toen het merkwaardige gedrag van O’s eerste raadsman, mr. Huygens, werd besproken. De advocaat was op de trappen van het gerechtsgebouw gesignaleerd met…een vrouw en toen de fotografen hun camera richtten, had hij geroepen: ‘Niet doen, niet doen!’
Kort daarna werd Huygens vervangen door een Friese advocaat. Dat is dan wel weer waar.