zondag 31 januari 2016

Cordon Sanitaire

Het ziet er naar uit dat de maatregel die burgemeester Van der Werff van Noordoostpolder uitvaardigde tegen de komst van (ook) de media naar een voorlichtingsbijeenkomst over asielzoekers in Luttelgeest nog wel even de nationale gemoederen zal bezig houden. Ofwel, dit muisje krijgt ongetwijfeld nog een staartje, mede gezien het voornemen van de journalistenvakbond (NVJ) en Omroep Flevoland de bestuursrechter om een uitspraak te vragen over wat als een regelrechte schending van de persvrijheid kan worden beschouwd.

Er lag ‘n soort cordon sanitaire rond Luttelgeest en toen verslaggevers van de regionale omroep zich toch toegang probeerden te verschaffen, werden ze weggestuurd, wat burgemeester Van der Werff tegenover de Leeuwarder Courant verklaart met ‘Dat komt door hoe ze zich gedroegen’.
Dat is dan dat, zou je kunnen denken, ware het niet dat de Commissaris van de Koning in Flevoland, Leen Verbeek, meende te moeten twitteren: ‘persvrijheid geen rechtvaardiging wangedrag journalisten. Ik steun burgemeester v.d.Werff.’

Waarop Verbeek natuurlijk half journalistiek Nederland – en daaronder niet de eersten de besten – over zich heen kreeg. Zelf reageerde ik met het verzoek: ‘verklaar u nader aub.’  Want waarop baseerde Verbeek zich? Op de vage verklaring van de burgemeester omtrent gedrag? Ik kan me daarbij wel iets voorstellen. Je zult als journalist maar – dat is overigens op zichzelf geen nieuws – door de politie worden gehinderd in de volstrekt legitieme uitoefening van je beroep. Wat had de burgemeester anders verwacht? Dat die verslaggevers braaf, met hangende pootjes zouden afdruipen?

Ook bestuurders, van hoog tot laag, hebben de laatste jaren de mogelijkheden van de sociale media ontdekt, zichzelf en hun beleid te verkopen. Velen onder hen maken daar gedoseerd en met terughoudendheid gebruik van. Zij realiseren zich dat je in 141 tekens (de limiet van Twitter) onmogelijk op een genuanceerde manier een standpunt kunt vertolken.  Zo niet deze Commissaris van de Koning, die ik dan ook van harte aanbeveel eens ‘n cursusje internetgebruik te volgen, alvorens opnieuw het risico te nemen van een scheve schaats. Raadpleeg eventueel uw communicatieadviseur.

vrijdag 29 januari 2016

Twee borreltjes op een doodskist

Van begrafenisrituelen kun je niet meer spreken; begrafenissen raken steeds meer uit de mode, zijn opgevolgd door de crematie. Laat staan dat nog veel mensen iets weten van de uitvaarten in de r.-k. kerken, zoals ze vroeger, ja vroeger gestalte kregen.

Zwart als teken van rouw heeft volledig afgedaan. Te somber. Koningin Wilhelmina ging ons daarin voor: ze wilde alles wit hebben en zo geschiedde. In mijn jeugd was alles in de kerk zwart; hoe duurder (mis met drie heren!) hoe zwarter. Zwart velours over de panelen boven het altaar, zwarte vanen, een zwarte katafalk (‘n soort prieel in het middenpad van de kerk, waarin de kist met de overledene werd geplaatst). Daar verrichtte de priester aan het eind van de dienst de zogenaamde absoute, een laatste smeekbede voor de dode, waarbij de kist met wijwater werd besprenkeld.

Somber was ook het gregoriaanse gezang uit de 13e eeuw, tijdens de dodenmis, het Dies Irae (‘Dag van Toorn') maar ontroerend mooi en hoopgevend het lied In Paradisum deducant te angeli (‘De engelen geleiden u naar het paradijs’) bij het naar buiten, naar het kerkhof dragen van de overledene. Een deftig lijk werd deftig uitgeleide gedaan. Nog rond 1970 kwam ik bij zo'n gelegenheid een hoofdredacteur tegen, gekleed in jacquet en met hoge hoed. Maar die man placht dan ook in zijn werkkamer op de krant te lunchen met complete garnituur, inclusief linnen servet.

Religiositeit is er bij de crematieplechtigheden nauwelijks meer bij, of er zou een spreker moeten zijn die het ongeloof van een dominee aangaande het hiernamaals citeert. Het is nog steeds zoeken naar ‘nieuwe vormen’. Recentelijk maakte ik twee crematiebijkomsten mee. In het ene geval betrof het een zeer oude weduwnaar, van wie werd gezegd dat hij, toen zijn vrouw nog leefde, graag voor het slapen gaan samen met haar een borreltje tot zich nam. Dus werden er twee glaasjes op de kist gezet en gevuld!

In het tweede geval frappeerde de aanwezigheid van…een hond. Het was een flinke boxer, naar verluidt een van de beste vrienden van de overledene. De hond gedroeg zich voorbeeldig en ik geloof niet dat er iemand was die zijn aanwezigheid raar vond.

Beluister In Paradisum in het Requiem van Fauré

woensdag 27 januari 2016

Niet node gemist

Wat heb ik in de jaren zestig, zeventig toch veel van de tv gemist. Het was nog overwegend zwart-wit en tv on demand (uitzending gemist) was er niet bij. Als ik terugkijk, maar dan in de zin van ‘mijn herinneringen raadpleeg’, denk ik niet dat ik veel heb gemist in de zin van dat het me spijt.

Het gaat hier voornamelijk over de spelletjes en de quizzen waarover de vpro gids van deze week schrijft onder de kop ´Het was stil op straat´.  Aanleiding is, als ik het goed heb, een uitzending van Andere Tijden, waarin werd onthuld dat ook in die tijd uitzendingen zodanig werden gemanipuleerd dat de leukste of bekendste mensen de spelletjes wonnen, Het wordt door toenmalige quizmasters als Fred Oster zonder blikken of blozen erkend.


Het was niet het vele avond- en nachtwerk dat mij van de buis weghield, want programma’s als de Soundmixshow, Een van de acht en dat van de mateloos populaire Willem Ruis z.g. waren bedoeld als Ontspanning Na Arbeid (ONA) op de zaterdagavond. (Ik kan het niet laten hier even aan te stippen dat er een voetbalvereniging bestond die ONA heette en dat de plaatselijke correspondent van het regionale dagblad ooit na een nederlaag schreef: ‘teleurgesteld trokken de ONAnisten af.’)

Maar goed, op de een of andere manier meende ik dus al die programma’s te kunnen missen. Uitzonderingen daargelaten, zoals Hou je aan je woord, onder leiding van de Vlaamse schrijver Karel Jonckheere, waaraan bekende auteurs als de toen nog sigaretten paffende Harry Mulisch, Hella Haasse en Godfried Bomans deelnamen. Laatstgenoemde had zelfs zijn immense populariteit in die jaren aan zijn tv-optredens te danken. Hij placht in zo’n uitzending de beantwoording van een vraag te beginnen met. ‘Ik had een oom…oom Eustache…’, waarop de zaal als op commando in een deuk lag.


Een voorbeeld van manipulatie dat ik tot slot nog even vermeld, om het niveau van de spelletjes nader aan te duiden, was het gedoe met een metalen spiraal, die de deelnemer met ‘n ring moest volgen zonder die aan te raken – gebeurde dat wel, dan klonk er een alarm. De truc die bij een potentiële winnaar werd uitgehaald, was het uitschakelen van de stroom. Die spelopdracht was een ietwat veredelde versie van wat kinderen al in de jaren vijftig presenteerden op een fancy fair of bazar, met behulp van een batterijtje en een fietslampje.

woensdag 20 januari 2016

Populistisch gekronkel

Het gekronkel van de VVD in overduidelijke reactie op de peilingssuccessen van voormalig medelid Wilders begint lachwekkende, want al te doorzichtige vormen aan te nemen. Onlangs zagen we zorgminister Edith Schippers al op een desktrainer in haar werkkamer onder het onnozele motto ‘zitten is het nieuwe roken’ en joeg Melanie Schultz van Haegen (verkeer) aanpalende gemeenten, waaronder Best en Oirschot, tegen zich in het harnas met de bij haar kiezers o zo populaire opvoering van de maximum snelheid op de autosnelwegen tot 130 kilometer per uur.

Of dit gekronkel helpt is natuurlijk vers twee. Ik zag een archieffoto van de inmiddels weggebonjourde Fred Teeven in zijn werkkamer met zo’n 130-bord aan de muur. Kinderlijk.

Vandaag gaat minister Schultz naar de in Brabant hoogst omstreden kerncentrale in het aangrenzende Doel, dertig kilometer verwijderd van Bergen op Zoom. Wie denkt dat er een oplossing uit komt voor de krakkemikkigheid van de installaties daar (sluiting) wedijvert met de VVD in naïviteit. Veel meer dan een excursie is het niet. Tegenbezoek aan Borssele in de pijplijn. Er zit voor de Brabanders en de Zeeuwen niks anders op dan het voorbeeld te volgen van Maastricht en Aken, die een juridische actie voorbereiden tegen het open houden van de ook al meer dan 40 jaar oude centrale in Tihange.
Het is trouwens duidelijk dat België diep in de puree zit met zijn electriciteitsopwekking. Al hebben we de laatste tijd niets meer gehoord van het desnoods tijdelijk stroomloos zetten van een aantal gemeenten aldaar. En van  de optie, elektriciteit uit de Nederlandse overcapaciteit te kopen. Handel, VVD, handel!

Kampioen populist Schultz zat gisteravond in Nieuwsuur zogenaamd het kabinetsbesluit (ja ja, de zoveelste collaboratiedaad van coalitiegenoot PvdA) te verdedigen tot het liberaliseren van het bouwen aan de welhaast uniek gave Nederlandse zeekust. Loop dat niet uit de hand, wilde interviewer Mariëlle Tweebeeke weten. Schultz: Welnee, provincies en gemeenten zijn er toch om daar op toe te zien, zoals in andere natuurgebieden. Wat heeft zo’n besluit dan voor zin, als het toch geen verschil maakt? Tweebeeke heeft net niet het gewicht, c.q. is te beleefd om de minister erop te wijzen  dat ze gewoon – zoiets heet tegenwoordig altijd gewoon  - geen antwoord geeft op zo’n cruciale vraag.

Wie een beetje doordenkt, en gelukkig zit er een meerderheid in de Kamer die Schultz tot de orde wil roepen, ziet het al helemaal voor zich: lagere overheden die bezwijken voor de verleiding, de grootste vrienden van de VVD, de projectontwikkelaars, ‘n handje toe te steken.


Steeds meer het gevoel dat de voornaamste kunst op dit moment is, hoe overleven we dit rampzalige kabinet.

woensdag 13 januari 2016

Vooruit met de geit...eh...het edelhert

In Groeiend Best las ik een berichtje, waarover op de besluitenlijst van B en W (5 januari) geen letter is te vinden, maar dat mij toch liet opveren: ‘Gemeente geeft subsidie aan Brabants Landschap voor uitzetten edelherten.’

De Stichting wordt volgens het bericht, zelfs voordat ze daartoe een verzoek heeft ingediend, een subsidie van 10.000 euro toegezegd voor het plaatsen van een hek om het natuur- en recreatiegebied Het Groene Woud om het mogelijk te maken, daar edelherten uit te zetten. Normaal geeft Best aan dit soort projecten in het kader van de ‘stimuleringsregeling recreatie en toerisme’ maximaal 5000 euro, maar in dit geval wordt zonder opgaaf van redenen een uitzondering gemaakt. ‘Vooruit met de geit…eh…het hert’.

Edelherten, da’s toch leuk, zult u zeggen. Inderdaad, het is net als bij die zeehondjes met hun grote ogen. Zonder verdere kennis en doordenken lijkt alles voor dit soort ‘opwaardering’ van onze armzalige natuur te pleiten. Maar er zijn velen die daar toch ‘n tikkeltje anders over denken.
Zo heeft de Partij voor de Dieren de Provincie Noord-Brabant vorig jaar juni al per brief gevraagd om de subsidie voor de introductie van het edelhert in het Groene Woud in de wacht te zetten. De partij vindt dat een gebied van 300 hectaren te klein is voor een goede ontwikkeling van de populatie en is bang voor inteelt. Ook  maakt men bezwaar tegen beheer van de toekomstige hertenpopulatie door middel van afschot. Ik citeer: ‘Dat is geen natuurbeheer anno 2013 maar het houden van productiedieren voor de jacht.’ Door het plaatsen van dat hek zou bovendien een extra obstakel worden gevormd voor andere dieren die in het gebied leven. Anderen vinden dat overheden, in plaats van meewerken aan deze flauwekul, meer zouden moeten doen aan de bevordering van de rust in de ons resterende natuurgebieden.

Mijn indruk is – en dat geldt ook voor het gemeentebestuur van Best – dat er weer eens slecht naar de burger wordt geluisterd. Het Noord-Brabants Landschap, 84 jaar geleden door enkele deftige heren als stichting (een ondemocratische bestuursvorm) opgericht, zou maar eens wat minder soepel door diverse overheden in de watten moeten worden gelegd. Zelf heb ik ‘n paar weken geleden, na 50 jaar contribuant te zijn geweest, dit ‘lidmaatschap zonder rechten’ opgezegd. Denk maar niet dat het Brabants Landschap daar met een enkel woord op heeft gereageerd. Zelfgenoegzaamheid is troef daar in dat riant tot kantoor ingerichte koetshuis van kasteel Nemelaer in Haaren.

(Column voor Omroep Best, 13.01.16)

maandag 4 januari 2016

Een driehoekje winter

Nederland heeft nu een driehoekje winter.  Sneeuw is trend nummer 1 op Twitter. Een exponent daarvan is een foto van Stad Magazine Groningen dat zijn gebruikers oproept ‘hun mooiste sneeuwfoto’ op te sturen, een actie waaraan dagbladen zich tegenwoordig ook nogal eens overgeven. Het Radio 1 Journaal leverde vanmorgen een reportage over zoutstrooien. Héél bijzonder, om het maar weer eens modisch te zeggen.

Wie had dat gedacht? Ik wel, zei de betweter, tot ergernis wellicht van Levensmaatje, voor wie de zomerse winter niet lang genoeg kan duren, als de lente er maar gauw op volgt. Als ik eerlijk ben, van mij mag het vriezen dat het kraakt, dat is het gezondst, al was het alleen maar omdat de natuur daardoor niet van het padje raakt, de vogels incluis. Er zijn ook categorieën insecten die ik tegen het lengen der dagen liever kwijt ben dan rijk.

Er schijnt al een facebook-pagina over de Elfstedentocht van 19 februari 2016 te bestaan, met ik weet niet hoeveel volgers. Ha! De wens is de vader van de gedachte. Maar, ik voorspel, een zestiende officiële Elfstedentocht zit er echt niet in. Daarvoor moet het eerst een maand lang onafgebroken, ook overdag, vriezen. En dan nog zou het problematisch zijn als gevolg van het te lang te ‘warm’ gebleven oppervlaktewater. De gevolgen zagen we in 2012, toen kwelwater in Friesland aan de onderkant van de ijsvloer knabbelde.


Ik durf zelfs een volgende voorspelling: de Elfstedentocht is compleet historie. Hoe dat zou kunnen, weet ik niet, maar men mag er mij later op afrekenen.

Facebook, houdoe en bedankt

Heb in december ‘n paar weken een Facebookaccount gehad. De start was al twijfelachtig: tot dan had ik mijn Facebookhaat niet onder stoelen of banken gestoken, maar ik dacht uiteindelijk het motief te vinden dat ik er – gezien mijn hoofdbezigheden op internet – ‘niet langer omheen kon’.
De praktijk wees anders uit. Facebookgebruikers zijn vooral geïnteresseerd in 1. zichzelf, c.q. de promotie van hun business en 2. hun familie en enkele ‘echte’ vrienden. Het was het familiecircuit dat me het meest aansprak, zeker als het ging om mensen die ‘aan de andere kant van de wereld’ zitten. Maar er kleven aan Facebook teveel bezwaren. Het is moeilijk daar diep op in te gaan zonder iemand op het hart te trappen.

Laat ik het houden op de tsunami aan informatie en foto’s die ongevraagd over je wordt uitgestort. In december was het aantal ´beste wensen´ vergezeld van sleetse plaatjes van kerstballen, sterretjes en ander vuur niet te tellen. Allemaal van mensen die ik niet ken en op het eerste gezicht zelfs niet wil kennen. En komt er al eens een bericht met wat serieuzer gehalte, dan stuit het mij tegen de borst dat – inclusief opgestoken duimpje – leuk te vinden. In één geval heb ik letterlijk ‘niet leuk’ gezegd toen een Bestse ‘instantie’ ongegeneerd een foto van mijn site zonder bronvermelding gebruikte.

Googel even op ‘Facebook verwijderen’ en je krijgt ontelbaar veel motieven voor ogen waarom je dit zou moeten doen. Plus aanwijzingen hoe, wat niet onwelkom is gezien de wijze waarop Zuckerberg en consorten deze mogelijkheid ‘verstoppen’. Daar hebben ze hun redenen voor: F. is voor hen immers een goudmijn dankzij de aan derden verkoopbare informatie die ze over jou verzamelen. Totdat overheden daar eindelijk afdoende tegen optreden. Hoe vaak is mij al niet om mijn telefoonnummer gevraagd, terwijl ik helemaal geen smartphone gebruik.


Kortom: houdoe en bedankt. Gelukkig vond ik op F. enkele gasten die ik wel verder zou willen volgen en die ook een Twitteraccount hebben. Twitter is namelijk een sociaal medium dat je zelf naar je hand kunt zetten.